Besluitvorming overheid en corona
Het zal niemand zijn ontgaan dat veel overheidsgebouwen als gevolg van de coronacrisis geheel of gedeeltelijk zijn gesloten en er veelal thuis wordt gewerkt. Hoe gaat het nu, gegeven deze problemen, verder met initiatieven op het gebied van ruimtelijke ordening en vergunningprocedures? En hoe zit het met handhavingsprocedures?
Ter inzagelegging
Tegenwoordig is het gebruikelijk dat stukken digitaal ter inzage worden gelegd, maar fysieke ter inzagelegging is nog steeds verplicht. Het wordt door de bestuursrechter in principe niet geaccepteerd als er in het geheel geen papieren stukken ter inzage worden gelegd. Daar moet een burger dan wel op wijzen in een procedure bij de rechter. De rechter kan echter oordelen dat een burger niet benadeeld is doordat er geen papieren stukken ter inzage zijn gelegd, wanneer blijkt dat de burger alle stukken op het internet heeft geraadpleegd of kon raadplegen. Desalniettemin doet een overheidsinstelling er goed aan om stukken ook op papier ter inzage te leggen en bijvoorbeeld een verlengde termijn te hanteren. Denkbaar is dat overheidsgebouwen wel op afspraak toegankelijk zijn, bijvoorbeeld voor het inzien van stukken. Met individuele ambtenaren kan ook een telefonische afspraak worden gemaakt om stukken toe te sturen.
Het niet tijdig nemen van een besluit
Wat nu als er te laat besluiten worden genomen als gevolg van de coronamaatregelen? Als er een termijn voor beslissing dreigt te verstrijken of reeds is verstreken en niet meer verlengd kan worden, kan het betreffende bestuursorgaan in gebreke worden gesteld en kan de burger, als het bestuursorgaan dan nog steeds geen besluit neemt, dwangsommen vorderen. Bij overmacht kan een bestuursorgaan de termijn verlengen of opschorten. Dat moet wel schriftelijk gebeuren. Verder moet er daadwerkelijk sprake zijn van overmacht. Zo is het tegenwoordig voor het College van B&W goed mogelijk om met gebruikmaking van moderne technische middelen te vergaderen en dus besluiten te nemen. Dan is er dus geen sprake van overmacht. Als een zaak eerst mondeling moet worden behandeld door een Commissie alvorens een besluit kan worden genomen, kan er wel sprake zijn van overmacht, omdat samenkomst van groepen mensen op korte termijn nu eenmaal niet mogelijk is.
De last onder dwangsom
U kunt geconfronteerd worden met een verplichting, op straffe van een dwangsom, om voor een bepaalde datum een illegale situatie ongedaan te maken. Mogelijk kunt u daartegen bezwaar maken, beroep instellen of een voorlopige voorziening vragen. Bij een voorlopige voorziening kan de rechter de beslissing schorsen. Dan zou u de last voorlopig niet hoeven uit te voeren en bent u dus ook geen dwangsommen verschuldigd. Verder kan het zijn dat u wel aan uw verplichtingen wilt voldoen, maar dat u dit in de huidige omstandigheden niet op een verantwoorde wijze kan doen. In dat geval kunt u het bestuursorgaan verzoeken de termijn waarbinnen de last moet worden uitgevoerd te verlengen of op te schorten, omdat u tijdelijk in de onmogelijkheid verkeert om de overtreding ongedaan te maken.
Hoorzittingen bij commissies, bijvoorbeeld de Commissie van Bezwaar, zijn voorlopig niet aan de orde. In een aantal situaties kan er in overleg gekozen worden voor een alternatief, namelijk een telefonische hoorzitting. Bij niet dringende zaken kan er gewacht worden totdat de betrokkenen weer wel samen kunnen komen met instemming van belanghebbenden.
Bij vragen over dit onderwerp kunt u contact opnemen met Charles van Mierlo op telefoonnummer 088- 888 66 50 of per e-mail jtamvanmierlo@gvk-advocaten.nl.